Түркістан қаласы
•Құрылған уақыты: ХV ғасыр
•Ауданы : 7,4 мың ш.ш.
•Облыс орталығына дейінгі қашықтық: 160 км.
•Әкімшілік орталық: Түркістан қаласы
•Халық саны: 235,3 мың адам
Аудан өнеркәсібі
Түркістанның өнеркәсіптік өнім өндірісінің (тауар, қызмет) көлемі 2011 жылдың қаңтар-желтоқсан аралығында 7 363 946 мың теңгені құрады, ал 2012 жылы 8 059 239 мың теңгеге жетті, 2011 жылмен салыстырғанда 105,1 %.
•Өнеркәсіп өнімдері 2012 жылы 7811 млн. тенгеге тең болды.
•Шығарылған өнім көлемі (тауарлар мен қызметтер): 51,6 млрд.теңге
•Негізгі капиталға инвестицияны игеру (бюдж.қаражатынсыз): 5739 млн.теңге
•«Қазақстанның үздік тауары» конкурс-көрмесіне қатысушылар саны – 2
Статистика департаментінің мәліметтері бойынша 2013 жылғы кіші және орта бизнес субъектілерінің жалпы саны
•Тіркелген заңды тұлғалар: 519, әрекет етушілері: 177
•Тіркелген шаруа қожалықтары: 4847, әрекет етушілері: 3496
•Тіркелген ШОБ субъектілері: 5366, әрекет етушілері: 3673
Облыстық салық департаменті мәліметтеріне сәйкес салық төлеушілер саны
•2012 жыл бойынша әрекет етуші ШОБ субъектілері: 10624, төленген салық: 884,6 млн. тенге
•2011 жыл бойынша әрекет етуші ШОБ субъектілері: 10107, төленген салық: 607,5 млн. тенге
Дәстүрлі бағыттар
•Қажылық-тәуап ету туризмі
•Жемшөп алаңдары (ұсақ мал, ірі қара, шошқа, құс).
•Бидай, арпа, мақсыр, қызанақ, қияр, пияз, картоп, орамжапырақ, бақшалық, мақта, күнбағыс, жүгері, алма, жүзім.
Ағымдағы ахуал:
•Негізгі бағыттар: 1) мал шаруашылығы - жемшөп алаңдары бар (ұсақ мал, ірі қара, шошқа, құс).
•2) егін шаруашылығы – ауданда 37 600 га суармалы жерлер бар, олар бидай, арпа, мақсыр, қызанақ, қияр, пияз, картоп, орамжапырақ, бақшалық, мақта, күнбағыс, жүгері, алма, жүзім өсіру үшін қолданылады.
Ауыл шаруашылығы
Егін шаруашылығы
Ауыл шаруашылық мақсаттағы жердің жалпы ауданы: 384,4, егістік 49,0; суармалы жер, барлығы: 42,9, оның ішінде қолданылғаны: 38,9; Тәлімді барлығы 6,1, оның қолданылғаны: 0. Жайылымды жерлер: 293,8; Көпжылдық көшет, ағаш отырылым егістері: 3,3; шабындықтар: 9,8.
•Тамшылық кеңеюі қолдану (га) – 857
•Жылыжайлық кешеннің кеңеюі (га) – 6,04
Негізгі егілетін дақылдар туралы ақпарат, мың га
•Егіндіктің жалпы ауданы -38,1
•Мақта – 15,6
•Көкөністер мен жемістер – 3,1
•Бақша – 5,8
Мал шаруашылығы
Мал мен құс саны (мың бас)
•01.01.2013 ж. кезеңіне ірі қара саны - 72,2
•01.01.2013 ж. кезеңіне жылқы саны – 7,0
•01.01.2013 ж. кезеңіне қой саны – 281,6
•01.01.2013 ж. кезеңіне құс саны – 90,9
2012 жылдың қаңтар-желтоқсанында мал шаруашылығының негізгі өнімдерінің өндірісі:
•Мал мен құс, тірі салмақта, тонна – 12312,5
•Сиыр сүті, тонна– 54,578
•Тауық жұмыртқасы, мың дана - 9221,0
•Қырқылған қой жүні, тонна – 684,8
Ұқсату
Ауыл шаруашылық өнімді ұқсататын кәсіпорындар көрсеткіштері
Ет өнімдерін ұқсататын кәсіпорындар
01.01.2013 ж. кезеңіне өндірілген өнім көлемі, тн.- 6735
01.01.2013 ж. кезеңіне ұқсатылған өнім көлемі, тн- 377,2
Етті ұқсату үлесі – 76,4%
Сүт өнімдерін ұқсататын кәсіпорындар
01.01.2013 ж. кезеңіне өндірілген өнім көлемі, тн.- 54578
01.01.2013 ж. кезеңіне ұқсатылған өнім көлемі, тн - 1758
Сүтті ұқсату үлесі – 3,2%
«Агробизнес 2020» бағдарламасына сәйкес 2020 жылға қарай 40% қол жеткізу үшін ұқсату үлесін жыл сайын - 4,6% көбейтіп отыру керек.
Жеміс-көкөністік өнімді ұқсату кәсіпорындары
01.01.2013 ж. кезеңіне өндірілген өнім көлемі, тн.- 90140
01.01.2013 ж. кезеңіне ұқсатылған өнім көлемі, тн-2230
Жеміс-көкөністік өнімді ұқсату үлесі – 2,5%
«Агробизнес 2020» бағдарламасына сәйкес 2020 жылға қарай 12% қол жеткізу үшін ұқсату үлесін жыл сайын – 1,2% көбейтіп отыру керек.
Пайдалы қазбалары
Барит: 1. Аңсай барит кен орны Кентау қ.-нан солтүстік-батысқа қарай 3 км жерде орналасқан. 2. Солтүстік Доломит бариттік кен орын Кентау қ.-нан солтүстікке 2,5 км жерде және Баялдыр ауылынан 0,5 км-де орналасқан.
Опока мен опокатәрізді саз: 1. Түркістан кен орны Түркістан қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 30 км жерде орналасқан. 2. Түркістан ІІ кен орны Түркістан қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 18 км жерде орналасқан. 3. Түркістан-Ұранғай Түркістан қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 15 км жерде және Ұранғай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4 км-де орналасқан.
Гипс: Шерт гипс пен ангидрит кен орны Кентау қ.-нан бастыста 22 км жерде және Атабай ауылынан солтүстік-батысқа 6 км-де орналасқан. Ұранғайлық бентонитті саздар Баялдыр өзенінің оң жағалауында Ұранғай а-ның батыс жағында, Түркістан қаласынан 13-14 км жерде орналасқан.
Әктас: Сарбас әктас кен орны Кентау қ.-нан солтүстік-шығаста 3 км жерде орналасқан.
Сазды-гипстер: 1.Түркістан сазды-гипс кен орны Түркістан қ-нан солтүстік-шығысқа 10 км жерде орналасқан. 2. Ұранғай сазды-гипс кен орны Түркістан қ-нан солтүстік-шығысқа 15 км жерде орналасқан.
Экономикалық даму бойынша ұсыныстар
Келесідей жаңа өнеркәсіп нысандары қажет
Технологиялар
Ет ұқсататын комбинат, жоғары сапалы тұтынуға дайын ет өнімдері
Сүт өнімдерінің кең ассортименті комбинаты
Жемісті-көкөністі өнімдерді терең өңдеу бойынша зауыт салу
Май зауыты
Жемшөп дайындайтын комбинат
Азық-түліктік қоймалар (салқын және мұздатқыш қоймалар)
Жемісті-көкөністі (қауын және т.б.) өнімдерді өңдеу бойынша мини цехтар салу
Консервілік зауыт құрылысы.
Ғылыми өнеркәсіптік кешен
Агроөнеркәсіптік зертханалар (егін шаруашылығын, мал шаруашылығын, азықтық өнімдерді сақтау мен өңдеудің экономикалық тиімді жаңа жағдайларын дамыту)
Жергілікті пайдалы қазбаларды және олардың жаңа қаситетерін зерттеу зертханасы Фермерлік
Ірі қара, ұсақ мал, жылқы, құстарға (тауық, үндік, бөдене) арналған заманауи фермалар
Балық шаруашылығы
Жемшөп дақылдарын дамыту қажет.
Өңір үшін жаңа, пайдалы өсімдіктер, мысалы, жетілдірілген соя, зәйтүн, көшетханалық гүлдер, өсімдіктің дәрілік түрлері және т.б.
Техникалық жағы: Ауыл шаруашылығы техникаларын жөндеу цехтары, өнеркәсіптік құрал-жабдықтарды, энергетикалық құрал-жабдықтарды жөндеу және қызмет көрсету цехтары, өнеркәсіптік және тұрмыстық құрал-жабдықтарды жөндеу бойынша әмбебап шеберханалар цехы
Құрылыстарды салу бойынша ұсыныстар:
Жер суару мен балық шаруашылығын дамытуға арналған су қоймасы
Жел электростанциясы
Энергетика:
Өнеркәсіптік және тұрғын үй объектілеріндегі энергия үнемдегіш технологиялар.
Баламалы энергия көздерінен миниэлектростанциялар (кіші жел және күн электр станциялары) салу өзекті.
Пайдалы қазбаларды қолдану
Аудан кен орындарының пайдалы қазбаларын өңдеу бойынша зауыттарды тек олар экологиялық қауіпсіз болған жағдайда ғана орналастыру және туризмдік әлеуетті бұзбау.
Туризм
Түркістан-Самарқан-Бұхара халықаралық туризм бағытын дамыту
Шымкент-Түркістан транспорттық инфрақұрылымды дамыту
